Lần đầu tiên các nhà khoa học đã trồng được cây trên đất lấy từ Mặt trăng, thành tựu mở ra triển vọng sử dụng thực vật trên Trái đất để giúp lập các tiền đồn của con người ở những hành tinh khác.
Giới khoa học từ lâu đã tự hỏi Mặt trăng có thể hỗ trợ cây trồng hay không, nhưng với việc các cơ quan hàng không vũ trụ đang lên kế hoạch đưa con người trở lại hành tinh này, thiết lập sự hiện diện lâu dài tại đây và có thể xây dựng các khu nhà lưu trú cho du khách, câu hỏi này ngày càng trở nên cấp bách hơn.
Trong nỗ lực trả lời câu hỏi trên, các nhà nghiên cứu Mỹ ngày 12-5 cho biết đã trồng hạt giống của một loại cây có hoa thuộc họ cải tên khoa học là Arabidopsis thaliana trong 12 bình chứa cỡ nhỏ, mỗi bình đựng 1gr đất Mặt trăng. Những mẫu đất này được lấy từ 3 sứ mệnh thám hiểm của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) vào năm 1969 và 1972. Các hạt giống sau đó đều nảy mầm và phát triển. “Thực vật có thể phát triển trên đất Mặt trăng. Thành tựu này mở ra cánh cửa cho việc khám phá vũ trụ trong tương lai, bằng cách sử dụng các nguồn tài nguyên sẵn có trên Mặt trăng hay sao Hỏa”, Giáo sư Anna-Lisa Paul, trưởng nhóm nghiên cứu và là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Sinh học tại Ðại học Florida (Mỹ), nhận định.
Toàn bộ hạt giống nảy mầm trong vòng 3 ngày và không có sự khác biệt ở giai đoạn đầu so với các hạt giống được gieo trồng ở lớp đất mặt trên Trái đất. Ðiều này cho thấy đất Mặt trăng không làm gián đoạn các hoóc-môn và tín hiệu liên quan đến quá trình nảy mầm của thực vật. Tuy nhiên, đến ngày thứ 6, cây bắt đầu tăng trưởng khác nhau so với nhóm trồng trên đất Ðịa cầu. Cụ thể, cây trồng bằng đất Mặt trăng phát triển chậm hơn, rễ còi cọc hơn, lá mọc ra nhỏ hơn, không phải là dấu hiệu cho thấy sự phát triển khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu phát hiện những dấu hiệu rõ rệt của tình trạng căng thẳng sinh lý ở các cây này và mùi vị của chúng cũng không quá ngon. Ðiều này không bất ngờ bởi đất lấy từ “chị Hằng” vốn nghèo chất dinh dưỡng, thiếu chất hữu cơ và lại giàu các hạt sắt. Loại đất này còn có dạng bột, gồm các hạt sắc nhọn và nhám, khác biệt nhiều so với đất trên Trái đất, nên rất khó để trồng cây. Tiến sĩ Paul nhận định mặc dù thực vật có thể sinh trưởng trên đất Mặt trăng, chúng đã phải nỗ lực rất nhiều trong quá trình trao đổi chất mới được vậy.
Ðối với các nhà nghiên cứu, việc toàn bộ hạt giống nảy mầm được coi là bước tiến đột phá. Rob Ferl, đồng tác giả nghiên cứu, cho rằng phát hiện này có nghĩa là chúng ta có thể trồng cây lương thực trên Mặt trăng, sử dụng thực vật tương tự như trên Trái đất. “Nghiên cứu rất quan trọng đối với các mục tiêu đưa con người đi thám hiểm dài hạn của NASA. Chúng ta cần sử dụng các nguồn tài nguyên tìm thấy trên Mặt trăng và sao Hỏa để phát triển nguồn thực phẩm giúp các phi hành gia tương lai duy trì sự sống và hoạt động trong không gian sâu”, Giám đốc NASA Bill Nelson chia sẻ.
