Ngày 10/10/2024 đã trở thành một cột mốc lịch sử cho đất nước Hàn Quốc khi nữ văn sĩ Han Kang đã mang về giải Nobel Văn học đầu tiên cho ‘Xứ sở Kim chi’.
Nữ nhà văn người Hàn Quốc Han Kang trả lời phỏng vấn báo chí tại Paris, Pháp, ngày 9/11/2023. Ảnh: Yonhap/TTXVN.
Thành tựu này không chỉ làm bừng lên niềm tự hào sâu sắc trong lòng người dân Hàn Quốc, mà còn đánh dấu một bước tiến lớn của Hàn Quốc trên bản đồ văn hóa thế giới.
Thông tin về chiến thắng của nhà văn Han Kang đã ngay lập tức khiến cả đất nước Hàn Quốc bùng nổ trong niềm vui sướng. Từ Tổng thống Yoon Suk Yeol cho đến các ngôi sao K-pop hàng đầu như BTS, tất cả hòa chung niềm hân hoan. Tổng thống Yoon Suk Yeol gọi đây là “một thành tựu lịch sử” và “một khoảnh khắc đáng tự hào của dân tộc”.
Trong khi đó, thành viên RM của BTS xúc động chia sẻ niềm vui trên mạng xã hội với biểu tượng trái tim và nước mắt, thể hiện sự ngưỡng mộ đối với chiến thắng này.
Nhưng có lẽ, người cảm xúc nhất chính là cha của Han Kang, nhà văn kỳ cựu Han Seung Won. Trong một cuộc phỏng vấn với báo giới, ông thừa nhận: “Tôi hoàn toàn bị choáng ngợp, như thể cả thế giới đảo lộn vậy”. Ông không ngờ rằng cô con gái mình lại có thể đạt đến đỉnh cao vinh quang đến vậy.
Han Kang không chỉ đơn thuần là một nhà văn, mà còn là người khai phá những khía cạnh sâu sắc của tâm hồn con người qua các tác phẩm vị nhân sinh. Các tác phẩm tiêu biểu của bà như “The Vegetarian” hay “Human Acts” đi sâu vào những bi kịch cá nhân và nỗi đau dân tộc với những trang viết đầy ám ảnh, đau đớn nhưng vẫn mang tính nhân văn sâu sắc.
Những ngôn từ của bà không chỉ mô tả sự bạo lực hay tàn khốc của chiến tranh, mà còn khắc họa tình yêu thương, sự đồng cảm với những phận người mong manh và tổn thương bởi thời cuộc. Văn phong tinh tế của bà gợi lên lòng trắc ẩn và sự đồng cảm từ độc giả toàn cầu, giúp họ nhận ra giá trị của tình yêu thương và nhân loại giữa những đau thương khốc liệt. Cha bà tự hào nhận xét: “Kang khắc họa bi kịch một cách sâu sắc, buồn bã nhưng cũng thật đẹp đẽ”.
Năm 2016, Han Kang đã làm rạng danh văn học Hàn Quốc khi giành giải Man Booker quốc tế với tiểu thuyết “The Vegetarian”. Tác phẩm của bà đã mở ra cánh cửa đưa văn học Hàn Quốc ra văn đàn thế giới. Dù đạt được những thành tựu lớn lao, nhưng Han Kang vẫn luôn khiêm tốn và muốn tiếp tục cống hiến qua con chữ hơn là danh tiếng. Bà từng chia sẻ: “Điều tốt nhất có lẽ là ẩn mình trong phòng và bắt đầu viết ngay khi có thể”.
Và giờ đây, với giải Nobel Văn học 2024, Han Kang một lần nữa khẳng định vị thế của mình và củng cố danh tiếng của văn hóa Hàn Quốc trên trường quốc tế. Bước tiến của bà góp phần vào chuỗi thành công rực rỡ của văn hóa Hàn Quốc, từ những bộ phim đoạt giải Oscar như “Parasite” cho đến sự bùng nổ của âm nhạc K-pop trên toàn cầu qua các nhóm nhạc như BTS và BLACKPINK. Giờ đây, văn học Hàn Quốc cũng đã có chỗ đứng vững chắc với giải Nobel đầy danh giá này.
Không chỉ là niềm tự hào của riêng Hàn Quốc, Han Kang còn đại diện cho dấu ấn châu Á trên trường văn học thế giới. Những cái tên như Rabindranath Tagore của Ấn Độ hay Yasunari Kawabata và Kenzaburo Oe của Nhật Bản đã từng đưa văn học châu Á lên đỉnh cao với giải Nobel. Và giờ đây, Han Kang tiếp bước, khẳng định rằng văn học Hàn Quốc hoàn toàn có thể sánh vai với những tác phẩm lớn của thế giới.
Giải Nobel Văn học 2024: Con đường và tác phẩm nghệ thuật đầy đam mê của nữ văn sĩ Hàn Quốc
Nhà văn Han Kang đã tạo nên dấu ấn lịch sử khi trở thành người Hàn Quốc đầu tiên giành giải Nobel Văn học năm 2024, đưa văn chương xứ sở kim chi ra ánh sáng sân khấu toàn cầu.
Giải Nobel Văn học 2024 vinh danh nữ nhà văn Hàn Quốc Han Kang. (Nguồn: Viện Hàn lâm Thụy Điển).
Han Kang theo học Văn học Hàn Quốc tại Đại học Yonsei và bắt đầu sự nghiệp văn chương của mình với tư cách là một thi sĩ.
Bà ra mắt sách lần đầu vào năm 1993, khi xuất bản 5 bài thơ, trong đó có bài “Mùa Đông ở Seoul,” được đăng trong ấn bản mùa Đông của tạp chí Munhak-gwa-sahoe (Văn học và Xã hội).
Năm 1994, bà bắt đầu sự nghiệp tiểu thuyết gia khi giành giải thưởng Văn học mùa Xuân của nhật báo Seoul Shinmun với tác phẩm “Mỏ neo đỏ”.
Trong sự nghiệp của mình, Han kang đã ra mắt nhiều tác phẩm nổi bật như tập truyện ngắn Trái cây của người phụ nữ của tôi (2000), Người ăn chay (2007) với Giải Man Booker quốc tế năm 2016 và các tác phẩm khác như Hơi thở đấu tranh (2010), Bản chất của người (2014) và Trắng (2016).
Bà cũng nhận nhiều giải thưởng văn học, bao gồm giải Tiểu thuyết Hàn Quốc, giải Nghệ sĩ trẻ hôm nay và giải thưởng Văn học YiSang.
Gần đây, tiểu thuyết mới nhất của bà là Tôi không nói lời tạm biệt đã được trao giải Médicis tại Pháp vào năm 2023 và giải Émile Guimet vào năm 2024.
Tên tuổi nhà văn Han Kang đã không còn xa lạ với độc giả Việt Nam qua những tác phẩm gây ấn tượng mạnh mẽ và giàu tính nhân văn.
Sự xuất hiện của bà trên văn đàn Việt Nam không chỉ giúp độc giả tiếp cận với văn học Hàn Quốc mà còn mở ra những góc nhìn mới về con người và xã hội.
Người ăn chay là một trong những tác phẩm đầu tiên được dịch và xuất bản tại Việt Nam năm 2021, nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới phê bình và độc giả.
Tiểu thuyết xoay quanh câu chuyện của Yeong-hye, một phụ nữ quyết định từ bỏ thịt và từ chối các quy chuẩn xã hội, dẫn đến những xung đột trong gia đình và cuộc sống.
Tác phẩm không chỉ phản ánh những nỗi đau, sự mất mát mà còn khắc họa sâu sắc tâm lý nhân vật với bút pháp nhuốm màu sắc siêu thực.
Điều đó thu hút và đưa độc giả Việt vào góc nhìn mới mẻ, như một cách để tìm câu trả lời cho câu hỏi: Liệu có sự cân bằng giữa tự do nhân vị và bản thể sinh thái hay không?
Bên cạnh tác phẩm Người ăn chay, các tác phẩm khác của tác giả như Bản chất của người, Trắng và gần đây nhất là Tôi không nói lời tạm biệt đã được dịch và nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ độc giả Việt Nam. Những tác phẩm này đều mang đậm dấu ấn cá nhân của bà với phong cách viết giàu cảm xúc và sự sâu sắc trong từng câu chữ.
Han Kang bắt đầu sự nghiệp văn chương của mình với tư cách là một thi sĩ. (Nguồn: The New York Times).
Phong cách viết của Han Kang được miêu tả là thơ mộng, tinh tế và đôi khi đầy bi kịch. Bà khéo léo kết hợp giữa cái đẹp và nỗi đau, đưa độc giả vào hành trình sâu sắc của nhân vật.
Các chủ đề như bạo lực, cái chết, sự mất mát và đấu tranh của con người trong xã hội hiện đại thường xuất hiện trong tác phẩm của bà, tạo nên những cảm xúc mãnh liệt và sự đồng cảm từ phía độc giả.
Đặc biệt, trong các tác phẩm của bà, nhiều nhân vật chính là phụ nữ nhưng lại được kể theo góc nhìn của đàn ông.
Như lời mở đầu cuốn tiểu thuyết Người ăn chay: “Trước khi vợ tôi chuyển sang ăn chay, tôi luôn nghĩ cô ấy hoàn toàn không có gì nổi bật về mọi mặt. Tuy nhiên, nếu không có sức hấp dẫn đặc biệt nào, cũng không có nhược điểm cụ thể nào, thì không có lý do gì để hai chúng tôi không kết hôn”.
Qua những tác phẩm, nhà văn không chỉ tạo ra một không gian văn học giàu chất thơ mà còn mở ra góc nhìn sâu sắc về hiện thực, khắc họa rõ nét những đau thương mà con người phải gánh chịu trong lịch sử.
Cuốn tiểu thuyết Bản chất của người là ví dụ điển hình cho điều này. Tác giả lấy đề tài từ một sự kiện lịch sử ở thành phố Gwangju, nơi bà sinh ra và cũng là nơi hàng trăm sinh viên và thường dân bị thảm sát năm 1980 dưới chế độ độc tài.
Qua từng trang sách, văn sĩ đã khắc họa chân thực những đau thương và nỗi mất mát mà các nạn nhân và gia đình họ phải gánh chịu.
Bà không ngại thể hiện những hình ảnh ám ảnh, như những linh hồn của người chết tách khỏi cơ thể, cho phép họ chứng kiến sự ra đi của chính mình. Những đoạn viết này gây ấn tượng mạnh mẽ khiến độc giả cảm nhận được sự đau đớn, bi thương mà nhân loại đã phải trải qua.
Chiến thắng của Han Kang tiếp tục khẳng định yếu tố bất ngờ của giải Nobel Văn học, khi mà giải thưởng này từ lâu thường chú trọng vào các tác giả châu Âu và Bắc Mỹ với những tác phẩm nặng về phong cách nhưng nhẹ về cốt truyện.
Giải thưởng này cũng có sự chiếm ưu thế của nam giới, tính đến nay chỉ có 17 phụ nữ trong tổng số 119 người đoạt giải. Tác giả nữ gần đây nhất giành giải là Annie Ernaux của Pháp, vào năm 2022.
Theo Ellen Mattson, thành viên Viện Hàn lâm Thụy Điển, về lý thuyết, Nobel Văn học có thể trao cho bất kỳ ai cống hiến cho sự nghiệp viết lách và tạo tác những thành quả tuyệt vời.
Giải Nobel Văn học năm nay còn là bất ngờ đối với chính chủ nhân của nó. Khi công bố giải thưởng, ông Mats Malm, Thư ký thường trực của Viện Hàn lâm Thụy Điển, cho biết bà Han “đang trải qua một ngày bình thường” và “vừa ăn tối xong với con trai” khi ông gọi điện chúc mừng bà.
Ông chia sẻ: “Bà ấy thực sự không chuẩn bị cho việc này, nhưng chúng tôi đã bắt đầu thảo luận về việc chuẩn bị cho tháng 12. Lễ trao giải Nobel sẽ diễn ra tại Stockholm vào ngày 10/12, kỷ niệm ngày mất của Alfred Nobel vào năm 1896”.
Cuốn tiểu thuyết “Bản chất của người” được phát hành tại Việt Nam. (Nguồn: Nhã Nam).
Nhận xét về phong cách của văn sĩ Han Kang, ông Anders Olsson, Chủ tịch Ủy ban Nobel cho rằng: “Văn phong thơ mạnh mẽ, đối diện với các chấn thương lịch sử và phơi bày sự mong manh của cuộc sống con người, cô ấy đã trở thành một nhà cách tân trong văn xuôi đương đại” .
Bà Anna-Karin Palm, thành viên Ủy ban Nobel Văn học, cũng chia sẻ thêm: “Văn phong mạnh mẽ, trữ tình của tác giả Han gần như đóng vai trò như một sự an ủi trước những bạo lực lịch sử này. Bản thân văn xuôi rất dịu dàng nhưng phong cách văn chương của cô ấy như trở thành một lực lượng đối trọng với sự ồn ào tàn bạo của quyền lực”.
