Cây nêu được người Cơ Tu dựng vào các dịp diễn ra các lễ hội lớn của cộng đồng như lễ tạ ơn cha mẹ, lễ kết nghĩa anh em, lễ mừng lúa mới, cúng trời đất… Biểu tượng tín ngưỡng này là trung tâm lễ đài trong lễ hội, phản ánh thế giới quan, nhân sinh quan với nhiều giá trị tốt đẹp từ phong tục, tập quán lâu đời của người Cơ Tu.
Trước khi vào rừng hạ cây làm cột lễ (cây nêu), đồng bào phải làm lễ cúng thần linh tại nơi định đặt cây nêu, lấy huyết gà và rượu đổ xuống vị trị dựng nêu và lấy cây lao cắm xuống đất rồi đánh cồng chiêng vài lượt để thông báo với thần linh về việc dựng nêu.
Cây nêu của người Cơ Tu đặc sắc cả về nội dung và hình thức. Trên cột lễ được trang trí các họa tiết, phản ánh sinh động về đời sống, sinh hoạt của người Cơ Tu. Mỗi bộ phận trang trí mang một ý nghĩa khác nhau, hướng tới thể hiện ước vọng của người dân về một cuộc sống ấm no, sung túc, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi, nảy nở… Theo tài liệu văn hóa dân gian, các mô típ trang trí trên cột lễ của người Cơ Tu có bhrướt pơr lanh (dây thừng); cơteềng pa pát (dây thắt lưng, dây buộc tóc phụ nữ); hình trang trí cách điệu khác có hoa cây chi rong, chuỗi cườm crôi, a pác, crơ lăng, pa pa, gương…
Các hình tượng trang trí mang ý nghĩa như, dây thừng – tượng trưng sợi dây buộc gia súc với mong muốn đàn gia súc mạnh khỏe, sinh sôi đông đúc; dây thắt lưng và buộc tóc hình tượng về vẻ đẹp của người phụ nữ Cơ Tu. Trang trí hình hạt cườm crôi – loại hạt to, đẹp, nhiều mầu sắc, giá trị cao, được đàn ông Cơ Tu ưa thích. Hình trang trí a pác nằm chính diện cột lễ, khắc vẽ hình mặt trăng, mặt trời, lá cây a tút, cây mây… nhiều hình khắc, vẽ khác về vũ trụ, trời đất, ngôi sao, mặt trời, mặt trăng. Trong đó, nổi bật là hình rồng Bha dưa a dóc. Theo tín ngưỡng người Cơ Tu, rồng do thần Nước sinh ra, nuôi dưỡng và sai khiến, một linh vật trừng trị những cái ác, cái xấu, giáo dục con người hướng thiện.
