Meta Romuli – Kim tự tháp La Mã đã mất
Hồng Mẫn (Biên dịch)
Meta Romuli, còn được gọi là Piramide Vaticana là một tượng đài hình kim tự tháp lớn, được người La Mã xây dựng giữa Rạp xiếc Neronis và Lăng mộ Hadrian ở thành phố cổ đại La Mã.
Xây dựng kim tự tháp cho các đài kỷ niệm là một xu hướng mai táng ngày càng tăng đối với giới thượng lưu trong xã hội dưới thời trị vì của Caesar Augustus và thời kỳ đế quốc đầu tiên. Việc xây dựng các di tích có chung những ảnh hưởng văn hóa được cho là đến từ Ai Cập, hoặc vương quốc láng giềng của Meroë ở Sudan ngày nay (bị La Mã tấn công vào năm 23 trước Công nguyên).
Lần đầu tiên đề cập đến Meta Romuli bắt nguồn từ thế kỷ thứ 5 sau Công nguyên trong các tác phẩm của Helenius Acron, người đề cập rằng tro cốt của Publius Cornelius Scipio Africanus được lấy từ một kim tự tháp ở Vatican.
Do sự tương đồng với Kim tự tháp Cestius, người ta tin vào thời Trung cổ rằng Meta Romuli và Kim tự tháp Cestius (được gọi là Meta Remi vào thời điểm đó) là nơi đặt lăng mộ của những người sáng lập huyền thoại của La Mã – Romulus và Remus.
Kim tự tháp Cestius – Hình ảnh: Alexandr Medvedkov – Shutterstock
Theo các tài liệu của thế kỷ 15, Meta Romuli được xây dựng ở độ cao từ 32 đến 50 mét và có diện tích 625 m². Nội thất được tiếp cận thông qua một đường hầm dài dẫn đến một buồng bên trong cao 10,5 m, có bốn hốc chứa các ngôi mộ đã được hỏa táng.
Mirabilia Urbis Romae (sách hướng dẫn về Rome thế kỷ 12) mô tả “gần Naumachia có lăng mộ của Romulus, được gọi là Meta, và được bao phủ bằng đá tốt [cẩm thạch], từ đó mặt đất và cầu thang của Nhà thờ Thánh Peter đã được thực hiện. Xung quanh nó có một khoảng trống rộng 20 foot, làm bằng chất liệu travertine, với rãnh thoát nước riêng và hoa.”
Bất chấp ý nghĩa tôn giáo quan trọng của Meta Romuli, vào năm 1498 sau Công nguyên, Giáo hoàng Alexander VI đã ra lệnh phá hủy di tích này để nhường chỗ cho Via Alessandrina theo kế hoạch, một con đường sẽ nối Vatican với một cây cầu bắc qua Tiber. Tuy nhiên, trong một bức thư viết cho Giáo hoàng Leo X vào năm 1519 sau Công nguyên của họa sĩ kiêm kiến trúc sư người Ý, Raphael, ông mô tả cách mà ông vẫn có thể nhìn thấy những gì còn lại của tượng đài nhiều thập kỷ sau đó.
Vào năm 1948–49 sau Công nguyên, trong quá trình xây dựng khối đầu tiên ở phía bắc của Via della Conciliazione, nền móng của Meta Romuli đã được phát hiện lại ở quận Borgo của Rome ngày nay.
Hồng Mẫn (Biên dịch)
