Các vụ phun trào bazan lũ lụt có thể khiến hành tinh nóng lên trong thời gian dài và sự lưu thông của tầng bình lưu thay đổi theo chiều hướng phá hủy tầng ozon.
Một cuộc mô phỏng khí hậu mới đây của NASA cho thấy những vụ phun trào núi lửa khổng lồ được gọi là “phun trào bazan lũ” có thể khiến khí hậu Trái đất nóng lên đáng kể và phá hủy tầng ozon bảo vệ con người khỏi các tia bức xạ cực tím khắc nghiệt của Mặt Trời.
Các nghiên cứu trước đây cho rằng những ngọn núi lửa có thể giúp làm mát khí hậu nhưng điều này mâu thuẫn với nhận định trên.
Những vụ phun trào núi lửa này góp phần giúp làm ấm khí hậu trên sao Hỏa và sao Kim nhưng chúng cũng có thể hủy hoại khả năng tồn tại của những hành tinh này do hiện tượng mất nước. Nghiên cứu “Khí hậu núi lửa nóng lên thông qua phản hồi bức xạ và động lực của phát thải khí SO2” đã được công bố trên tạp chí Geophysical Research Letters.
Bazan lũ lụt là những vùng xuất hiện các đợt phun trào núi lửa kéo dài hàng thế kỷ. Một số sự kiện trong quá khứ đã diễn ra cùng một thời điểm với các sự kiện tuyệt chủng hàng loạt trong lịch sử Trái Đất.
“Những vụ phun trào như những gì chúng tôi mô phỏng sẽ thải ra một lượng lớn khí sulfur dioxide. Các chất hóa học trong khí quyển sẽ nhanh chóng chuyển đổi các phân tử khí này thành các aerosol sunfat rắn. Scott Guzewich, tác giả chính của bài báo, cho biết: “Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy sự gia tăng 10.000% hơi nước ở tầng bình lưu, một loại khí nhà kính phát ra bức xạ hồng ngoại làm ấm bề mặt hành tinh.”
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Các nhà nghiên cứu đã mô phỏng một vụ phun trào đá bazan sông Columbia (CRB) xảy ra từ 15 đến 17 triệu năm trước ở Hoa Kỳ trong vòng 4 năm. Mô hình này đã dự đoán được những tác động của vụ phun trào lên tầng đối lưu (tầng thấp nhất của khí quyển) và tầng bình lưu (lớp tiếp theo tương đối khô).
Những vụ phun trào CRB này là sự kết hợp của các sự kiện nổ tung đưa các vật chất núi lửa vào tầng đối lưu và các tầng khí quyển thấp hơn. Mô phỏng giả định rằng những sự kiện bùng nổ này xảy ra bốn lần mỗi năm và giải phóng khoảng 80% lưu huỳnh dioxit vào không khí. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng có một sự làm mát liên tục trong khoảng hai năm trước khi hiệu ứng ấm lên ở Trái Đất trở nên phổ biến. Theo Guzewich, sự lưu thông của tầng bình lưu thay đổi theo chiều hướng phá hủy tầng ozon.
(Theo Indian Express)
