Tảng đá được tách ra từ một bàn thờ trung tâm ở khu vực gần sông La Riguena.
Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia (INAH) đã đặt tên cho thành phố vừa được phát hiện là Ocomtun, có nghĩa là ‘cột đá’ trong ngôn ngữ Yucatec của người Maya. Đây đã từng là một trung tâm quan trọng từ năm 250 đến năm 1000 sau Công nguyên.
Thành phố Ocomtun nằm trong khu bảo tồn sinh thái Balamku trên Bán đảo Yucatan của Mexico và được phát hiện trong quá trình khám phá một khu rừng hoang sơ với diện tích rộng lớn hơn cả thành phố Luxembourg.
Hành trình khám phá khu rừng đã diễn ra từ tháng 3 đến tháng 6 năm nay, sử dụng công nghệ lập bản đồ laser trên không (LiDAR). Thành phố bao gồm các tòa nhà lớn giống như kim tự tháp, các cột đá, ba quảng trường với “các tòa nhà đồ sộ” và các cấu trúc khác được sắp xếp theo các vòng tròn gần như đồng tâm.
Nền văn minh Maya nổi tiếng với với lịch toán học tiên tiến, phát triển trải dài ở phía đông nam Mexico và một phần tại Trung Mỹ. Sự sụp đổ chính trị trên diện rộng đã dẫn đến sự suy tàn của nền văn minh này trong nhiều thế kỷ trước khi những người định cư mới đến từ Tây Ban Nha xuất hiện.
Nhà khảo cổ học Ivan Sprajc cho biết thành phố Ocomtun có một khu vực trung tâm, nằm trên cao và được bao quanh bởi vùng đất ngập nước rộng lớn, bao gồm một số cấu trúc giống như kim tự tháp cao tới 15 mét.
Ngoài ra, thành phố cũng có một sân bóng, trò chơi với bóng phổ biến của người Maya bao gồm việc chuyền một quả bóng cao su tượng trưng cho mặt trời qua sân mà không cần dùng tay và đưa nó lăn qua một chiếc vòng đá nhỏ. Nhiều người tin rằng trò chơi được có mục đích tôn giáo quan trọng.
Một phần của phiến đá được chạm khắc tìm thấy bên trong thành phố cổ của người Maya.
Ông Ivan cũng cho biết nhóm của ông cũng đã tìm thấy các bàn thờ trung tâm ở khu vực gần sông La Riguena, khả năng cao là được thiết kế để tổ chức các nghi lễ cộng đồng, tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu sâu hơn để có thể hiểu rõ những nền văn hóa đã từng sinh hoạt ở nơi đây.
Qua sự quan sát và tìm hiểu ban đầu, các nhà khảo cổ học tin rằng thành phố này có thể đã suy tàn vào khoảng năm 800 đến 1000 sau Công nguyên dựa trên các vật liệu được khai thác từ các tòa nhà, đồng thời cho biết thêm điều này có thể phản ánh “những thay đổi về ý thức hệ và dân số” dẫn đến sự sụp đổ của các xã hội Maya ở khu vực đó vào thế kỷ thứ 10.
