Họp chợ trên sông là nét văn hóa đặc trưng của vùng sông nước miền Tây Nam Bộ, ngày nay, tuy hình ảnh ‘trên bến dưới thuyền’ quen thuộc ấy đang dần mai một do xu thế của cuộc sống, không còn sôi động như trước nữa nhưng sức sống chợ nổi vẫn bền bĩ theo những chuyến đò ngang – dọc phục vụ đời sống người dân mé sông cũng như những chuyến hàng xa. Và sức sống ở chợ nổi Ngã Năm tỉnh Sóc Trăng vẫn còn tấp nập như thế, nhấp nhô cùng con nước ngã năm.
Chợ nổi Ngã Năm thuộc thị xã Ngã Năm tỉnh Sóc Trăng là tên gọi quen thuộc chỉ chợ nổi ngay ngã năm con sông – giao điểm của năm nhánh sông đi năm ngả: Vĩnh Quới, Thạnh Trị (tỉnh Sóc Trăng), Long Mỹ, Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang) và Cà Mau. Chợ nổi Ngã Năm là một trong những chợ nổi đã có từ lâu đời và hiếm hoi còn tồn tại ở miền Tây. Đây được xem là chợ nổi “thuần miền Tây” nhất khi vẫn còn giữ nguyên được nét sinh hoạt trên sông đặc trưng duy nhất tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Nếu như trước đây họp chợ trên sông là hoạt động buôn bán chủ yếu ở thị xã này thì kể từ khi hệ thống giao thông đường bộ địa phương phát triển, cũng như sau ảnh hưởng của dịch Covid19, người dân địa phương đã chuyển dần lên chợ đầu mối Ngã Năm ngay cạnh bờ sông để thuận tiện giao thương hơn. Hiện nay, hoạt động chợ nổi chủ yếu dành cho việc vận chuyển các mặt hàng nông sản tập kết lên chợ đầu mối, hay những chuyến đò ngang đưa người dân, học sinh từ bờ bên này sang bên kia. Ngoài ra, cũng có đó hình ảnh những chiếc ghe chèo tay chở bán những đồ thiết yếu, thực phẩm, nhu yếu phẩm, café, nước uống, đồ ăn vặt… bán cho những hộ sinh sống cập theo những nhánh sông. Ngoài ra, còn có những chiếc thuyền, ghe làm dịch vụ du lịch, chở khách tham quan khám phá chợ nổi Ngã Năm, tham quan đời sống sinh hoạt người dân vùng sông nước, thưởng thức ẩm thực trên sông hay tham quan đầm sen tự nhiên cách đó tầm 1km. Chị Thu Phượng, người làm nghề đưa đò ngang ở chợ nổi Ngã Năm hơn 30 năm qua, vừa chở chúng tôi tham quan một vòng chợ nổi vừa như một hướng dẫn viên lành nghề, hào hứng giới thiệu nhiều địa điểm tham quan, khám phá bằng ghe thuyền theo chợ nổi mà trước khi gặp chị, chúng tôi đã tìm hiểu trước thông tin trên mạng internet nhưng đều không có. “Ngày xưa họp chợ rất sớm, đèn đuốc sáng trưng, tiếng người rao kẻ bán sôi nổi cả một khúc sông, bây giờ thì lai rai thôi, khách đến muộn tầm 7 – 8h vẫn còn họp chợ; đến đây nên đi xuồng vào đầm sen tham quan, chụp hình và thưởng thức ẩm thực trên ghe, trải nghiệm cuộc sống người dân miền sông nước mới đã” – chị Phượng nhiệt tình chia sẻ.
Ngôi nhâm nhi ly cà phê trong một quán nhỏ ngay sát chợ nổi Ngã Năm, chúng tôi có dịp nghe ông Đoàn Văn Vương, 74 tuổi, là người gốc ở địa phương này cho biết: Sáng nào ông cũng uống cà phê sáng ở đây, ngồi cạnh mé sông “nghe” gió mát từ lòng sông thổi vào, ngắm nhìn người dân họp chợ, ăn sáng thì gọi luôn tô bún nước lèo, tô hủ tíu xương hay hủ tíu hải sản mà mấy chị chèo ghe bán dạo trên sông; có thể nói chợ nổi này cho đến nay vẫn còn giữ nguyên nét sinh hoạt trên sông nước đặc trưng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long…!
Ngày nay, đời sống người dân thị xã ngày càng đi lên, hệ thống chợ nông sản Ngã Năm (thị trấn Ngã Năm), hay chợ truyền thống ở phường 1, thị xã Ngã Năm nằm cạnh chợ nổi Ngã Năm luôn sầm uất và nhộn nhịp, đã dần thay thế nhiệm vụ giao thương hàng hóa của chợ nổi Ngã Năm. Thế nhưng, nét sinh hoạt về một đặc trưng chợ nổi “trên bến – dưới thuyền” vẫn còn giữ theo thời gian, theo con nước nhấp nhô xô bờ mỗi khi có những chiếc tàu thuyền to chạy qua chợ nổi Ngã Năm này!
(Báo ảnh Việt Nam)
