Giới thiệu khái quát thành phố Lạng Sơn
Thành phố Lạng Sơn là đô thị loại III của tỉnh Lạng Sơn, có diện tích khoảng 78.11 km². Thành phố nằm bên quốc lộ 1A, cách biên giới Việt Nam – Trung Quốc18 km; cách Hữu Nghị quan 15 km và Đồng Đăng 13 km về phía đông bắc.
Dân số của thành phố năm 2014 là 92.200người, với nhiều dân tộc khác nhau như: Kinh, Tày, Nùng, Hoa, Dao, Mường, Sán Dìu, Sán Chỉ,… Thành phố nằm trong vùng khí hậu cận nhiệt đới ẩm, nhiệt độ trung bình hàng năm 21 độ C, độ ẩm trung bình 80%, lượng mưa trung bình năm là 1439 mm.
Bao gồm 5 phường và 3 xã: phường Hoàng Văn Thụ, phường Vĩnh Trại, phường Tam Thanh, phường Chi Lăng, phường Đông Kinh, xã Mai Pha, xã Quảng Lạc, xã Hoàng Đồng.
Vị trí địa lý:
Phía Bắc giáp xã Thạch Đạn, Thụy Hùng – huyện Cao Lộc.
Phía Nam giáp xã Tân Thành, Yên Trạch – huyện Cao Lộc và xã Vân Thủy – huyện Chi Lăng
Phía Đông giáp thị trấn Cao Lộc và các xã Gia Cát, Hợp Thành, Tân Liên – huyện Cao Lộc.
Phía Tây giáp xã Xuân Long – huyện Cao Lộc và xã Đồng Giáp – huyện Văn Quan.
Thành phố Lạng Sơn – vùng đất đã trải qua thời kỳ Châu lỵ, Trấn lỵ và đến năm 1925 được thành lập, trở thành thị xã tỉnh lỵ, là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội của Tỉnh. Đây là nơi có nhiều hang động, di tích lịch sử nổi tiếng như quần thể hang động Nhất, Nhị, Tam Thanh, Nàng Tô Thị, Thành Nhà Mạc, Chùa Tiên, Giếng Tiên… cùng các lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc đã từng hấp dẫn khách bốn phương từ ngàn xưa. Sự hội tụ của các điều kiện địa lý, thiên nhiên, hoàn cảnh lịch sử và con người đã tạo cho Thành phố Lạng Sơn thế mạnh phát triển đô thị, trở thành trung tâm Chính trị – Kinh tế – Văn hoá của tỉnh Lạng Sơn và vùng Đông Bắc Tổ quốc.
Thành phố Lạng Sơn thuộc loại hình đô thị thương mại ra đời từ khá sớm, được hình thành theo phương thức “Thị” có trước ” đô ” có sau. Đây là nơi có những địa danh nổi tiếng đã đi vào ca dao, dân ca Việt Nam với những lời ca mượt mà, tha thiết:
” Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ sinh thành ra em
Tay cầm bầu rượu nắm nem
Mảng vui quên hết lời em dặn dò “
Ngày nay Thành phố Lạng Sơn là một Thành phố trẻ, Thành phố thương mại cửa khẩu đang trên đà phát triển sôi động, là cửa ngõ giao lưu Kinh tế – Văn hoá của cả nước với đất nước Trung Quốc và các nước Đông Âu, là địa bàn quan trọng có mối quan hệ mật thiết với vùng tam giác kinh tế trọng điểm của miền bắc Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh.
Thành phố Lạng Sơn nằm ở vị trí từ 21, 45 đến 22 độ vĩ Bắc, 106, 39 đến 107, 03 độ kinh Đông. Có diện tích tự nhiên 79,18km2. Cách Thủ đô Hà Nội 154km, cách cửa khẩu Quốc tế Hữu nghị 14km và cách 5 cặp chợ đường biên Việt – Trung thuộc huyện Cao Lộc, Lộc Bình, Văn Lãng từ 25 đến 30km. Dân số của Thành phố ước tính có hơn 10 vạn người với 104 khối thôn được chia thành 8 đơn vị hành chính ( 05 phường, 03 xã ). Cơ cấu kinh tế của Thành phố chủ yếu là phát triển thương mại du lịch dịch vụ (chiếm 59,8%), công nghiệp – XD (chiếm 35,5%) và nông lâm nghiệp (chiếm 4,7%). GDP bình quân đầu người năm 2005 đạt 14,9 triệu đồng/người/năm.
Hoạt động của các thành phần kinh tế phát triển ổn định, phong phú và đa dạng. Hiện Thành phố có hơn 300 doanh nghiệp trong và ngoài quốc doanh, hơn 4.000 hộ kinh doanh cá thể đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn.
Trong thời gian qua, có thể nói những thay đổi về cơ sở hạ tầng đô thị đã góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố. Năm 2000, Thành phố Lạng Sơn được công nhận là đô thị loại III. Thực hiện đề án thành lập Thành phố, giai đoạn 2000-2002 Thị xã đã được đầu tư hơn 450 tỷ đồng vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, kiến thiết đô thị. Sau khi được đầu tư, hệ thống các công trình hạ tầng cơ sở trên địa bàn đã được cải thiện đáng kể, góp phần làm thay đổi diện mạo của Thị xã. Tháng 10/2002 Chính phủ đã ban hành Nghị định thành lập Thành phố Lạng Sơn.
Hiện nay, hệ thống giao thông của Thành phố đã được đầu tư thêm 21,7km, nâng cấp 26,15km mặt đường đổ bê tông xi măng hoặc bê tông nhựa, nâng tổng chiều dài của hệ thống giao thông thành phố lên 125,5km, trong đó có 48,4km đường cao cấp. Đặc biệt quốc lộ 1A được đầu tư nâng cấp thành đường cao tốc với 3 làn xe theo dự án của Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển thương mại, du lịch, dịch vụ, giao lưu, trao đổi hàng hóa giữa Lạng Sơn và các địa phương khác. Hệ thống điện sinh hoạt của Thành phố hiện có 2.397 km đường dây, 527 trạm biến áp. Điện chiếu sáng đô thị có hơn 36 km và 5 trạm biến áp. Hệ thống cấp nước sinh hoạt hiện có 11 giếng khoan, 50km đường ống f >100, 80km đường ống f <100. Hệ thống thoát nước có 10,2km đường ống, 2km mương, 580 hố ga. Hệ thống thuỷ lợi hiện có 06 hồ đập lớn nhỏ, 11 trạm bơm. Thực hiện tốt chương trình kiên cố hoá kênh mương, đến nay cơ bản đã kiên cố hoá được hệ thống mương thuỷ lợi trên địa bàn Thành phố. Số trường học hiện có trên địa bàn là 25 trường, bao gồm: 08 trường Tiểu học, 07 trường Trung học cơ sở, 02 trường Phổ thông cơ sở (cấp I + II), 04 trường Trung học phổ thông; 04 trường Trung học chuyên nghiệp. Về Y tế, có 04 bệnh viện cấp Tỉnh, 01 Trung tâm Y tế thành phố và 08 trạm y tế của 08 phường, xã.
Cơ sở hạ tầng phục vụ thương mại du lịch cũng có những thay đổi mạnh mẽ, bước đầu đáp ứng được sự phát triển của ngành kinh tế thương mại – du lịch – dịch vụ Thành phố. Nhiều khu di tích văn hoá – lịch sử, danh lam thắng cảnh đã được đầu tư, tôn tạo như: Khu di tích Thành nhà Mạc, khu di tích Nhất Nhị Tam Thanh, Chùa Tiên… Đầu tư xây dựng các công trình phục vụ phát triển du lịch như: kè bờ sông Kỳ Cùng, kè suối Lao Ly, cải tạo công viên Hồ Phai Loạn, xây dựng Khu du lịch sinh thái hồ Nà Tâm, hồ Thâm Sỉnh, Khu du lịch sinh thái Đèo Giang – Văn Vỉ … nhằm tạo ra các điểm du lịch hấp dẫn, thu hút khách đến tham quan, du lịch trên địa bàn. Hệ thống cơ sở lưu trú phục vụ du lịch hiện có hơn 800 cơ sở hoạt động kinh doanh dịch vụ khách sạn, nhà hàng trên địa bàn. Một số công trình phục vụ cho sự phát triển thương mại – du lịch – dịch vụ đã và sẽ tiếp tục được triển khai như: Khu vui chơi giải trí liên doanh quốc tế, dự án Công viên nước, khách sạn 3 sao, dự án cải tạo, nâng cấp chợ truyền thống Kỳ Lừa… Hiện Thành phố hiện có 03 chợ chính: chợ Đông Kinh (diện tích sàn 15.000m2), chợ Kỳ Lừa (diện tích sàn 10.000m2), chợ Chi Lăng (diện tích 2.000m2) và một số chợ cóc, chợ xép, chợ khu vực khác, trong đó chợ Đông Kinh là một trong những điểm đến rất hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài Tỉnh đến tham quan, mua sắm. Do ảnh hưởng của tốc độ đô thị hoá nhanh, nhu cầu về nhà ở của nhân dân ngày càng bức xúc, trong thời gian qua Tỉnh và Thành phố đã ưu tiên dành nguồn vốn đầu tư để triển khai xây dựng nhiều khu tái định cư, khu dân cư, khu đô thị mới trên địa bàn.
Những thay đổi về hệ thống cơ sở hạ tầng của Thành phố đã từng bước cải thiện diện mạo đô thị, tạo ra nền tảng để thu hút được nhiều nguồn lực đầu tư vào Thành phố nhằm khai thác có hiệu quả những tiềm năng, thế mạnh của Thành phố về phát triển kinh tế thương mại – du lịch – dịch vụ.
Lĩnh vực văn hoá xã hội có nhiều chuyển biến tích cực. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2005 còn 3,67% (theo tiêu chí mới), hộ giàu và khá chiếm trên 40%. 100% thôn bản có điện lưới quốc gia, 100% số hộ được nghe đài phát thanh, trên 95% số hộ được xem truyền hình, tỷ lệ thôn bản được dùng nước sạch chiếm khoảng 85%. Chất lượng giáo dục – đào tạo ngày càng được nâng cao, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp bình quân từ 98-100%, số học sinh giỏi hàng năm đều tăng. Đảm bảo các chương trình mục tiêu quốc gia về Y tế, Dân số, Gia đình và trẻ em. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên duy trì ổn định ở mức 0,9%/năm. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng còn 16% vào năm 2005.
An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được ổn định và giữ vững, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển KT-XH. Hệ thống chính trị từ Thành phố đến cơ sở được tăng cường, củng cố vững mạnh, năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức ngày càng được nâng cao, từng bước đáp ứng được yêu cầu đổi mới. Phát huy được khối đại đoàn kết toàn dân, củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.
