LỜI CẦU NGUYỆN CỦA NGƯỜI MẸ – Kịch thơ

của Rabindranath Tagore, Bùi Xuân (dịch)

Hoàng tử Duryodhana, con trai của Vua mù nhà Kaurava là Dhritarashtra và Hoàng hậu Gandhari, đã đánh bạc với người anh em chú bác của mình là Các vua nhà Pandava trong vương quốc của họ, và chiến thắng họ bằng gian lận.

DHRITARASHTRA

Con đã đạt được mục đích cuối cùng của mình.

DURYODHANA

Con đã thành công!

DHRITARASHTRA

Con có hạnh phúc không?

DURYODHANA

Con chiến thắng.

DHRITARASHTRA

Ta hỏi lại con, hạnh phúc là gì khi con giành lấy hoàn toàn vương quốc?

DURYODHANA

Thưa Hoàng thượng, một người thuộc đẳng cấp Sát đế ly không khát khao hạnh phúc nhưng khao khát chiến thắng, đó là thứ rượu bốc lửa dồn nén từ lòng ghen tuông sôi sục. Hạnh phúc đáng thương của chúng ta, giống như những vết bẩn nhục nhã nằm yên trên ngực vầng trăng, khi chúng ta phải chung sống hòa bình dưới sự thống trị của người anh em họ thân thiện của chúng ta.

Sau đó, những người của Pandava sẽ vắt kiệt bầu sữa thế giới giàu có của họ, và chia cho chúng ta một phần, trong tình huynh đệ khoan dung. Bây giờ họ ôm lấy thất bại và chờ đợi lưu đày, con không còn hạnh phúc nhưng hả hê.

DHRITARASHTRA

Kẻ xấu xa, ngươi quên rằng cả Pandava và Kaurava có cùng tổ tiên.

DURYODHANA

Thật khó quên, và vì thế sự bất bình đẳng đã giày vò trái tim con. Vầng trăng khuya không bao giờ ghen tuông với mặt trời đứng bóng. Nhưng cuộc đấu tranh phân chia một chân trời cho hai quả cầu này không thể kéo dài mãi mãi. Nhờ trời, cuộc đấu tranh kết thúc, và sau cùng chúng ta đã giành lấy bàn thắng biệt lập trong vinh quang.

DHRITARASHTRA

Trò ghen tị xấu xa!

DURYODHANA

Lòng ghen tỵ không bao giờ là thấp kém – nó nằm trong bản chất của cái cao cả. Cỏ có thể làm nảy nở tình bạn của đám đông, không phải là cây đại thụ. Sao mọc từng chùm, nhưng mặt trời và mặt trăng cô đơn trong lộng lẫy của chúng.

Mặt trăng nhợt nhạt của Pandava lặn xuống đằng sau bóng tối khu rừng, để lại ánh nắng mặt trời mới mọc lên của Kaurava hoan hỉ.

DHRITARASHTRA

Nhưng cái đúng đã bị đánh bại.

DURYODHANA

Cái đúng của người cai trị không phải là cái đúng trong con mắt người dân. Người dân yêu chuộng tình bạn: nhưng đối với một vị vua, quyền lực ngang nhau là kẻ thù. Họ là trở ngại phía trước, là khủng khiếp phía sau. Ở đó không có chỗ cho anh em hoặc bạn bè trong quyền cai trị của một ông vua; nền tảng vững chắc của nó là chinh phục.

DHRITARASHTRA

Ta không chấp nhận gọi chinh phục là những chiến thắng bằng trò cờ bạc gian lận.

DURYODHANA

Một người đàn ông không được hổ thẹn khi từ chối thách đấu với một con hổ do đặt ngang nhau giữa răng và móng. Vũ khí của chúng ta là những gì mang lại thành công, không phải là tự sát. Thưa Cha, con kiêu hãnh về kết quả và coi thường sự tiếc nuối đối với những điều xấu xa.

DHRITARASHTRA

Nhưng còn công lý –

DURYODHANA

Kẻ ngu si chỉ ước mơ công lý – thành công không phải là của họ: nhưng những người sinh ra để cai trị thì phải dựa vào quyền lực, tàn nhẫn và không bị sự đắn đo cản trở.

DHRITARASHTRA

Thành công của ngươi sẽ nhấn chìm ngươi trong tràn ngập tức giận của sự phỉ báng.

DURYODHANA

Không bao lâu, người dân sẽ lấy làm ngạc nhiên để hiểu rằng Duryodhana là vua và có sức mạnh nghiền nát những lời vu khống ở dưới chân.

DHRITARASHTRA

Lời vu khống chết mòn trên đầu môi chót lưỡi. Đừng lái nó vào tim để tập hợp sức mạnh.

DURYODHANA

Không thốt ra lời phỉ báng nghĩa là không xúc chạm phẩm giá nhà vua. Con không quan tâm nếu tình yêu khướt từ, nhưng sự xấc láo thì không thể chịu đựng. Tình yêu phụ thuộc vào ý muốn của người cho, và những người nghèo nhất trong số người nghèo có thể đắm mình trong sự hào hiệp đó. Hãy để cho họ phung phí nó với mèo cưng, chó ngoan của họ, và với những người anh em tốt bụng Pandava. Con sẽ không bao giờ ghen tị.

Nỗi sợ hãi là cống vật mà con yêu sách cho ngai vàng hoàng gia. Thưa Cha, người nhân ái lắng nghe những người phỉ báng con trai mình, nhưng nếu người vẫn định để cho những người bạn sùng đạo của người say sưa nói lời tố cáo chói tai mà cái giá phải trả là con trai người, thì nhược bằng chúng ta đánh đổi vương quốc của mình để lấy nỗi tha hương của người anh em họ chúng ta, và đi đến miền hoang dã, nơi mà niềm vui bạn bè không bao giờ là giá rẻ!

DHRITARASHTRA

Những cảnh báo đáng tán dương của các thân hữu có thể làm giảm sút tình yêu của ta dành cho ngươi, rồi sau đó chúng ta cầu mong cứu vãn. Nhưng ta đã nhúng tay vào vũng lầy ô nhục của ngươi và đánh mất ý nghĩa của lòng tốt. Vì lợi ích của ngươi, ta đã lơ đễnh đốt cháy rừng già của dòng dõi hoàng gia – thật đáng sợ là tình yêu của ta. Bấu chặt đôi bầu vú, chúng ta, giống như ngôi sao băng kép, đang mù quáng lao vào đống đổ nát. Vì thế, đừng nghi ngờ tình yêu của ta; đừng lơi lỏng vòng tay ôm của ngươi cho đến khi tới gần vực thẳm hủy diệt. Hãy giục trống chiến thắng, hãy giương cao cờ thắng lợi. Trong cơn bạo liệt cuồng điên bởi niềm hân hoan của cái ác, anh em họ hàng và bạn bè sẽ phân tán cho đến khi người cha nhận lấy số phận và người con nhận lấy số phận và lời nguyền rủa của Chúa.
Một người hầu bước vào

Tâu Hoàng thượng, Hoàng hậu Gandhari xin được diện kiến .

DHRITARASHTRA

Trẫm đang chờ nàng.

DURYODHANA

Cho con xin cáo từ. [Bước ra-

DHRITARASHTRA

Lui nhanh đi! Bởi ngươi không thể chịu đựng nổi ngọn lửa của sự có mặt của mẹ nhà ngươi.

Hoàng hậu GANDHARI, mẹ của DURYODHANA bước vào

GANDHARI

Dưới chân người, thiếp xin có một lời đề nghị.

DHRITARASHTRA

Nói đi, mong muốn của nàng sẽ được đáp ứng.

GANDHARI

Đã đến lúc phải từ bỏ nó.

DHRITARASHTRA

Ai, nữ hoàng của ta?

GANDHARI

Duryodhana!

DHRITARASHTRA

Duryodhana, con trai riêng của chúng ta?

GANDHARI

Vâng!

DHRITARASHTRA

Đây là lời đề nghị khủng khiếp mà nàng, mẹ của con trai ta, nài xin!

GANDHARI

Những người cha của Kaurava, những người ở trên Thiên đường, cùng thiếp cầu xin người.

DHRITARASHTRA

Thẩm phán thiêng liêng của Chúa sẽ trừng phạt, vì hoàng tử đã vi phạm luật lệ của Người. Nhưng trẫm là cha.

GANDHARI

Thiếp không phải là mẹ sao? Chẳng lẽ, thiếp đã không bồng ẳm nó dưới trái tim đập rộn ràng của thiếp? Vâng, thiếp cầu mong người phải từ bỏ Duryodhana, một kẻ không chân chính.

DHRITARASHTRA

Điều gì sẽ xảy ra cho chúng ta sau đó?

GANDHARI

Phước lành của Chúa.

DHRITARASHTRA

Và chúng sẽ mang lại cho chúng ta điều gì?

GANDHARI

Nỗi phiền não mới. Vui sướng bởi sự hiện diện của con trai của chúng ta, tự hào về vương quốc mới, và xấu hổ vì biết rằng cả hai được mua bằng sai lầm hoặc từ sự đồng lõa, như bụi gai kéo theo hai cách, sẽ xé nát lồng ngực của chúng ta. Những người Pandava kiêu hãnh có bao giờ chấp nhận trở lại các vùng đất mà họ đã từ bỏ; do đó, chúng ta chỉ tìm thấy những gì được rút ra từ những nỗi buồn vô hạn đã đổ xuống đầu chúng ta, để tước đi phần thưởng không xứng đáng của sự nhói đau của nó.

DHRITARASHTRA

Hoàng hậu, nàng gây ra vết thương mới trên một trái tim rách nát từ đầu.

GANDHARI

Hoàng thượng, hình phạt đối với con trai chúng ta sẽ dành cho chúng ta nhiều hơn là nó. Một thẩm phán chai lì trước nỗi đau mà mình gây ra sẽ làm mất đi quyền phán xét. Và nếu hoàng thượng tha thứ cho con trai của người để làm giảm nỗi đau của chính mình, thì khi đó tất cả các bị cáo bị trừng phạt bởi bàn tay của người sẽ khóc lóc trước ngai Chúa để báo thù, – họ cũng đã mất những người cha?

DHRITARASHTRA

Hoàng hậu, không diễn ra thêm điều này nữa, ta cầu xin nàng. Con trai chúng ta từ bỏ Chúa: thế thì tại sao ta không thể giúp nó. Để cứu con, sức mạnh của ta đã không còn nữa, và do đó sự an ủi của ta là để chia sẻ cảm giác tội lỗi và bước đi trên con đường hủy diệt, bầu bạn với nỗi cô độc của mình. Điều gì đang làm thì phải làm, hãy tuân theo những gì phải tuân theo! [Bước ra-

GANDHARI

Trái tim tôi ơi, hãy bình tĩnh, và kiên nhẫn chờ đợi sự phán xét của Chúa. Quên đêm đang qua, rạng ngày đang tới, tôi nghe thấy tiếng gầm như sấm của xe ngựa. Hỡi người phụ nữ, cúi đầu xuống bụi đất! và như một vật hiến tế, ném trái tim của mình xuống dưới những bánh xe! Bóng tối sẽ bao phủ bầu trời, mặt đất sẽ run rẩy, khóc than sẽ xé toạc không gian và sau đó là im lặng và tàn nhẫn cuối cùng, – rằng hòa bình đau khổ, rằng tuyệt vời lãng quên, và sự dập tắt phi thường của hận thù – giải thoát cuối cùng sẽ dâng lên từ ngọn lửa của cái chết.