Biến tấu biển – Trường ca của Bùi Xuân
Nhà thơ, dịch giả Bùi Xuân đang viết trường ca Biến tấu biển. Trường ca này gồm 10 khúc/chương: Cát và Biển, Truyền thuyết biển, Ngày mở biển, Chạy cá, Truyền thuyết biển (tiếp theo), Lễ hội cầu ngư, Ra khơi, Hồn treo cột buồm, Bão biển và Biến tấu biển. Chúng tôi xin trích giới thiệu một đoạn trong Khúc I: Cát và Biển của trường ca này.
KHÚC I :
CÁT VÀ BIỂN
1.
hoa lông chông xoăn xoăn trên cát
tiếng hát bắc cầu vồng
qua dấu chân dã tràng
những cọng muống biển tìm nhau
vẽ trên cát những dọc dài tím sẫm
một cụ già miền biển nước da đen sạm
bước chậm rãi dọc theo mếp nước
sóng từng đợt nhẹ nhàng xô bờ
những tia nắng ban mai
quệt lên mặt biển
tia sáng màu lam hồng
có hình rẽ quạt
những chiếc thuyền đánh cá
nằm im lìm trên cát
tận hưởng sự êm đềm của bờ bãi
những lỗ thủng của lưới đăng lưới quây
như nói với người đàn bà vá lưới
về mùa cá biển
2.
những làng chài trài ra dưới bóng dương liễu
phía trước rừng dương là cát và biển
phía sau rừng dương là cát và sông
bên kia sông lại là cát là biển
cuối sông là biển và núi
biển xanh núi xanh rừng dương và cát
những làng chài
những nuộc mây nước
siết thật chặt be con thuyền bán đảo
dải cát dài cánh tay trai tráng
chạm vào biển cả mênh mông
nơi Biển sinh ra nơi Cát sinh ra
tiếng khóc đầu đời làm rơi hạt cát
trên tay áo của mẹ
giọt nước mắt đầu tiên mằn mặn muối bể
mùa ra khơi đầu tiên nhớ như nụ hôn đầu
Cát, cô gái xinh tươi miền biển
lớn lên trên cát trắng quê nhà
nồm nam quen từ tấm bé
sóng biển biết thuở nằm nôi
câu hát mẹ ru ngày nhỏ
cát cháy vẹt mòn tao nôi
bầu, bí cha trồng tháng mưa
tháng nắng bàn tay mẹ hái
tháng nắng mùa cha giong thuyền
ngày mưa mẹ ngồi vá lưới
chân biển cha cho áo đẹp
chân đồng mẹ cho hạt cơm
nắng nôi cho làn da ngăm
tuổi thơ êm đềm biển lặng
nghêu ngao khúc hát cua, còng
Biển, người con trai có đôi mắt cá kìm
hàm răng san hô, vầng trán đường vòng bán đảo
những sớm mai mặt trời đội sóng
rải hồng lên quê biển mênh mông
như con kình ngư lao trên mặt nước
Biển bơi trên những sóng dồi
mặt trăng trăm lần trải lụa vàng trên cát
mặt trời nghìn lần nhô trên mặt biển
đứa con trai của ông già Sam có nước da đen sạm
trở thành người con trai miền biển khôn ngoan
chàng học bơi ghe thúng ghe nan
học quăng lưới từ miệng cười phô hàm răng sún dễ thương
những buổi trưa nắng rải vàng trên cát
dáng chàng như cột buồm nâu
lừng lững nhấp nhô trên sóng cát dập dềnh
làm mê hoặc những cô nàng cùng lứa
nhưng trong lòng người con trai ấy
thấp thoáng một người thấp thoáng trẻ thơ
hoa lông chông mệt nhòa
nụ cười của Cát
ùa vào lòng Biển thẳm sâu
chàng trai nhìn hoa muống biển
và nhìn người con gái say mê
Cát ngây thơ. Cát chẳng hiểu gì đâu
cho đến một mùa trăng, một mùa trăng nhớ mãi
chạy trên trên cát, Cát ngập ngừng đứng lại
nhìn vú cát tròn căng và nhìn xuống ngực mình
cô chợt hiểu đôi mắt nhìn của Biển.
3.
đấy là mùa đẹp nhất đời người
mùa hẹn hò mùa của lứa đôi
mùa bắt đầu của mùa sinh nở
đôi mắt Biển sáng hơn
bước chân Biển nhanh hơn
những đường cong thiếu nữ lên ngôi
Cát đẹp dịu dàng vẻ đẹp của ngọn lửa
tình yêu của họ như sóng biển không dứt
mãi mãi và mãi mãi
cát và môi hôn
…..
đám cưới miền biển đơn sơ mà vui
cô dâu miền biển mang về nhà chồng cây kim vá lưới
chú rể miền biển được cha mẹ vợ tặng chiếc quai chèo
sau đám cưới cô dâu rụt rè giắt cây kim vá lưới trên liếp cửa nhà chồng
chú rể buộc quai chèo giong thuyền ra lộng
bắt con trích con cơm bỏ vào trái bầu khô mang về cho vợ
như chút của nả đầu tiên của vợ của chồng
biển xanh, rừng dương và cát
họ có những ngày đẹp nhất của đời người.
