Huyện được thành lập theo Nghị định số 70/CP ngày 11/11/1996 của Chính phủ và được sự đồng ý của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Gia Lai, huyện ChưPăh đã tổ chức lễ ra mắt và chính thức đi vào hoạt động vào ngày 02/01/1997. Huyện ChưPăh được thành lập trên cơ sở 6 xã của huyện ChưPăh cũ (nay là huyện Ia Grai), 3 xã của huyện Mang Yang cũ (nay là huyện Đăk Đoa) và 2 xã của thị xã PleiKu (nay là thành phố PleiKu). Huyện nằm ở phía Tây-Bắc tỉnh Gia Lai, Trung tâm huyện cách thành phố Pleiku 15 km; phía đông giáp huyện Đak Đoa, phía tây và phía bắc giáp tỉnh Kon Tum, phía nam giáp huyện Ia Grai và thành phố Pleiku; chảy dọc theo ranh giới huyện Chư Păh với huyện Sa Thầy của tỉnh Kon Tum là con sông Ia Krông Bơ Lan, phụ lưu của sông Sê San, tại đây có nhà máy thủy điện Yaly. Huyện còn có chung hồ Biển Hồ với thành phố Pleiku, hồ này nằm trên địa phận các xã Nghĩa Hưng, Chư Jôr.Trên địa bàn của huyện có thác Công Chúa, nhà máy thuỷ điện Ia Ly, làng du lịch xã Ia Mnông (làng Phung) là những thắng cảnh thu hút nhiều khách tham quan. Đường quốc lộ 14 chạy qua giữa huyện theo hướng Bắc Nam, từ thành phố Kon Tum tỉnh Kon Tum, qua thị trấn Phú Hòa, sang thành phố Pleiku tiếp giáp với quốc lộ 19 nối giữa Pleiku và Quy Nhơn; có tổng diện tích tự nhiên là 98.039 ha, toàn huyện có 13 xã, 02 thị trấn với 123 thôn, làng, Tổ dân phố. Huyện có 17.817 hộ với 73.011 nhân khẩu. Trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm gần 52%, huyện có 4 xã đặc biệt khó khăn.

Huyện giàu tiềm năng về đất đai, tài nguyên, khoáng sản, du lịch và thủy điện. Đất đai trên địa bàn chủ yếu là đất đỏ bazan phù hợp với phát triển các cây công nghiệp dài ngày như: Cà phê, Hồ tiêu, cao su, bời lời, …
Nền kinh tế chủ yếu của huyện là nông nghiệp với tổng diện tích gieo trồng hàng năm lên đến gần 22.000ha cây trồng các loại; trong đó, cây công nghiệp dài ngày hơn 11.000ha (chủ yếu là cà phê, cao su, hồ tiêu, bời lời); diện tích đồng cỏ và rừng tương đối lớn thuận lợi phát triển chăn nuôi.
Trên địa bàn huyện có một số cơ sở công nghiệp như: Nhà máy thuỷ điện IaLy (cách Trung tâm huyện 25 km), Nhà máy thuỷ điện SêSan3 (cách Trung tâm huyện khoảng 52 km), Nhà máy thuỷ điện RyNinh I và RyNinh II (cách Trung tâm huyện khoảng 22 – 24 km), Nhà máy Thủy điện Hà Tây (cách trung tâm huyện 30km), Nhà máy chế biến chè – cà phê (cách Trung tâm huyện khoảng 3 km), Nhà máy sản xuất ximăng, gạch tuy nen, khí êtylen (cách Trung tâm huyện khoảng 1,5km), Nhà máy luyện cán thép (cách Trung tâm huyện 4 km), Trạm Biến áp 500 Kv Pleiku (cách Trung tâm huyện khoảng 2 km) và đặc biệt trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội huyện đã hình thành và xây dựng cụm công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp quy mô khoảng 53,19 ha tại địa bàn xã Ia Khươl (cách Trung tâm huyện khoảng 20 km về phía Bắc, cách thành phố Kon Tum (tỉnh Kon Tum) khoảng 10 km), nằm trên Quốc lộ 14; đến nay, đã có 05 đơn vị đầu tư vào cụm công nghiệp, 02 đơn vị lập dự án xin đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh với kinh phí đầu tư hơn 110 tỷ đồng; nhiều doanh nghiệp đã và đang xúc tiến các thủ tục đầu tư chế biến, thu mua nông sản, cà phê, sản xuất gạch bông không nung, kinh doanh vận tải, du lịch, trồng rừng, khai thác khoáng sản, nuôi trồng thủy sản.
Ngoài ra, huyện có tiềm năng lớn về du lịch có thác Công Chúa, nhà máy thuỷ điện Ia Ly, làng du lịch xã Ia MơNông (làng Phung, làng Kép), núi Một (xã Chư Jôr), núi Chư ĐangYa (xã Chư DangYa), … là những thắng cảnh thu hút nhiều khách tham quan.
Nhờ khai thác tốt các tiềm năng thế mạnh nên tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm hơn 13%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng nâng dần tỷ trọng công nghiệp – xây dựng và thương mại – dịch vụ; đến nay, tỷ trọng nông – lâm nghiệp và thủy sản chiếm 42,2%, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp – xây dựng chiếm 36,2%, thương mại – dịch vụ chiếm 21,6%; thu nhập bình quân đầu người 30,77 triệu đồng.
Lĩnh vực văn hóa xã hội có sự khởi sắc, tỷ lệ học sinh ra lớp các bậc học hàng năm đạt trên 98%; toàn huyện có 17 trường học đạt chuẩn quốc gia; các trường học tại các cụm trung tâm đều đã được tầng hóa, cơ sở vật chất ngày càng được đầu tư đáp ứng tốt nhu cầu dạy và học. Đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa đồng bào dân tộc Jrai, Bahnar trên địa bàn huyện giai đoạn 2011 – 2015 và định hướng đến năm 2020); có đội cồng chiêng của xã Ia Ka được mời tham gia biểu diễn nhiều nơi trong cả nước; có 72% gia đình đạt gia đình văn hoá, 84% thôn, làng, tổ dân phố đạt thôn, làng, tổ dân phố văn hoá; 100% thôn, làng xây dựng được hương ước; đơn vị văn hoá đạt 95%. Tỷ lệ hộ đói nghèo hiện tại còn 17,68% (theo tiêu chí hiện hành. Làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, nâng cao chất lượng khám, điều trị bệnh cho nhân dân; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên giảm còn 1,2%; tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng dưới 23%; bình quân một vạn dân có 5 bác sỹ; có 14/15 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế. Chăm lo tốt đời sống và giải quyết kịp thời chế độ, chính sách cho người có công.
Hoạt động thương mại – dịch vụ có nhiều khởi sắc, chú trọng việc quy hoạch mạng lưới chợ nông thôn, đã đầu tư xây dựng kiên cố chợ tại các xã: Nghĩa Hưng, Hòa Phú, Ia Nhin, Ia Ly và thị trấn Phú Hòa; chợ thị trấn Phú Hòa bước đầu đã tạo thành trung tâm thương mại trong toàn huyện đáp ứng nhu cầu của nhân dân trên địa bàn. Tiềm năng du lịch bước đầu đã được chú trọng quy hoạch và khai thác. Các dịch vụ ngân hàng, bưu chính, viễn thông tiếp tục phát triển, thị trường vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa ngày càng được mở rộng, việc trao đổi, mua bán hàng hóa nông sản, cung ứng vật tự, nguyên, nhiên liệu và hàng tiêu dùng thực phẩm thiết yếu ngày càng đáp ứng đa dạng hơn.
Thu ngân sách của địa phương năm sau cao hơn năm trước, trong đó thu ngân sách theo phân cấp hàng năm đều tăng, đảm bảo cân đối 25% tổng chi thường xuyên của huyện.
Về quốc phòng – an ninh, trong điều kiện dân số tăng nhanh, thành phần dân cư ngày càng phức tạp, huyện đã triển khai nhiều biện pháp để từng bước kiềm chế phạm pháp hình sự, tỷ lệ phá án tăng cao, lực lượng vũ trang huyện luôn được củng cố về chất và lượng. Nhờ đó, tình hình an ninh chính trị cơ bản được giữ vững, đã cô lập và vô hiệu hóa các hoạt động của bọn phản động Fulrô và Tin lành “Đêga”; công tác đảm bảo an ninh nông thôn, an ninh tư tưởng, an ninh tôn giáo được quan tâm; thực lực hệ thống chính trị ở cơ sở được củng cố, tăng cường; chủ động nắm chắc tình hình, giải quyết kịp thời các vấn đề phức tạp nảy sinh ở cơ sở, làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch.
Hiệu lực quản lý, điều hành của chính quyền từ huyện đến cơ sở có nhiều tiến bộ, đã đổi mới tác phong, quy trình làm việc, bước đầu ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, thực hiện giải quyết công việc hành chính trong một số lĩnh vực cho các tổ chức và công dân theo cơ chế “Một cửa điện tử” tại huyện.
Công tác xây dựng Đảng có nhiều chuyển biến tích cực; Quan tâm, chú trọng đến công tác phát triển đảng viên, nhất là kết nạp đảng viên ở thôn, làng, tổ dân phố, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đảng viên là người có đạo, đảng viên chủ doanh nghiệp tư nhân; đến nay Đảng bộ huyện có 52 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc (gồm 19 đảng bộ, 33 chi bộ, có 211 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở).
Mặt trận và các đoàn thể từ huyện đến cơ sở chú trọng đến công tác tuyên truyền, nâng cao chất lượng hoạt động, phát huy dân chủ ở cơ sở, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc. Đẩy mạnh công tác kết nạp thành viên, đoàn viên, hội viên. Tập trung tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho quần chúng nhân dân, vận động nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
Trong giai đoạn 2015 – 2020, toàn huyện phấn đấu duy trì tốc độ tăng trưởng hàng năm 13% trở lên; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ về khoa học công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng, vật nuôi; khai thác có hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của huyện; đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa; huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh; tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo; quan tâm đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở./.