Thơ haiku là thể thơ độc đáo của Nhật Bản, và từ Nhật Bản, thơ haiku đã lan rộng ra nhiều nước trên thế giới. Mỗi bài Haiku gồm 17 âm tiết, 3 câu: câu đầu 5 âm tiết, câu hai 7 âm tiết và câu ba 5 âm tiết. Tuy nhiên, khi thơ haiku vào Việt Nam đã trở thành thơ haiku Việt, vẫn 3 câu, nhưng không nhất thiết phải theo cú pháp: 5+7+5 và lượng chữ có thể ít hơn 17 âm tiết. Người có công lớn nhất với thơ Haiku Việt là Cố Giáo sư Lưu Đức Trung – người đồng sáng lập và là chủ nhiệm Câu lạc bộ Thơ haiku Việt TP.HCM trong nhiều năm.
Nhà thơ Nguyễn Thánh Ngã – Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, với cõi thơ giàu có thiên nhiên và giọng thơ trữ tình triết lý đã đến với thơ haiku một cách thong dong, tự tại mà thành tựu tiêu biểu là tác phẩm: ‘Thơ haiku Nguyễn Thánh Ngã’ và giải nhất thơ haiku bằng tiếng Việt tại Cuộc thi thơ haiku Việt – Nhật lần thứ hai (2009) do Tổng lãnh sự quán Nhật Bản tại TP.HCM, báo Tuổi Trẻ và Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản – Đại học Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM phối hợp tổ chức.
Chúng tôi xin giới thiệu trọn tập (3 kỳ) tập thơ ‘Thơ haiku Nguyễn Thánh Ngã’ cùng bạn đọc.
Nhà thơ Nguyễn Thánh Ngã – Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam
Thơ Haiku
mở
càng mở ra
càng vang lên
sự im lặng bất ngờ
n.t.n
Ý
Ở đây
Ngoài câu chữ
Hư không tràn đầy
1.
Thơ người Đà Lạt
Viết từ sương mù
Và trên cánh hoa
2.
Ngồi cafe Đà Lạt
Nhìn mưa phùn giăng ngang
Bỗng nhớ sao Đà Lạt
3.
Đỉnh Langbian
Quấn ngang trên đầu
Khăn tang huyền thoại
4.
Xé toang sương mù
Chuông trên đỉnh tháp
Nhà thờ Con Gà
5.
Phượng tím
Những quả chuông rung
Trên áo học trò
6.
Mặt trời que diêm
Sương mù Đà Lạt
Những người gánh rau
7.
Bất ngờ sớm mai
Lá trạng nguyên sương
Vỡ từng mảnh lửa
8.
Giỏ hoa loa kèn
Xe đạp đẩy dốc
Dép cô gái đứt quai
9.
Mùa bắp phất cờ
Chim két và bù nhìn
Nhìn nhau im lặng
10.
Đã vào cúc trắng
Mùa thu Hà Nội
Tà áo học trò
11.
Cánh bướm
Chập chờn
Hoa nghiêng ngã gió
12.
Tiếng hát Khánh Ly
Xô ngược năm dòng kẽ
Trôi vào thơ họ Trịnh
13.
Bên dòng thác rung
Giọt sương trên lá
Lấp ló mặt trời
14.
Ngựa thồ xuống phố
Chở sương và hoa
Gõ bầm đêm lạnh
15.
Thông và tiếng reo
Là hai người bạn
Ca hát lưng đèo
16.
Lốc xoáy qua rồi
Trăng và cô bé
Chữ nhòe từng trang
17.
Đậu vào hoa cúc
Con ong có đợi
Buồn và mênh mông
18.
Rét ngọt
Bừng nở hoa đào trên không
Chuông Linh Sơn đỏ thắm
19.
Lũ cuồng lũ
Nuốt chiếc cầu làng tôi
Cuộn mình như rắn
20.
Tiếng mõ bên chùa
Tụng trà ướp sen
Còn vang hương sớm
21.
Trên ngọn cỏ vàng
Chuồn chuồn nhúc nhích
Ngón tay bé con
22.
Tiếng chuông trên núi
Rủ hết bụi trần
Nhà sư ôm bát
23.
Xà gạc trên vai
Già làng ngậm ống vố
Mây núi bồng bềnh
24.
Rêu phong ống khói
Bức tranh biệt thự cổ ố vàng
Hoa đào rơi ngoài cổng
25.
Thác đổ
Trôi cả giấc mơ
Người sơn nữ vai trần
26.
Em hay Đà Lạt
Mà tôi vẫn yêu
Trong mùa lạnh này
27.
Núi Voi (*)
Không nỡ đạp lên mùa qùy vàng
Dưới trời Định An
———-
(*) núi Voi xã Định An cách Đà Lạt 15km về Nam
28.
Buổi sáng
Tiếng chuông lăn trên mặt hồ
Mắt cá long lanh
29.
Trở về từ đất
Sóng thần lung linh
Mắt nàng Sakura
30.
Trên lá Bồ đề
Chú ve thoát xác
Bay theo hồi chuông
31.
Con kiến qua sông
Trên cọng rơm vàng
Cần gì thuyền lớn
32.
Hoa hồng tháng bảy
Cài trên ngực em
Giọt lệ
33.
Mặt trời trắng
Trên sông Hồng
Như bóng người cha
34.
Đốt hương tìm mẹ
Dưới bóng chuông ngân
Cháy lòng Tôn giả (*) (*) Mục Kiền Liên
35.
Đóa hoa vô danh
Mà thoang thoảng
Cần gì đặt tên
36.
Sân chùa
Chú chim sẻ lạy Phật
Mở đôi mắt nâu
37.
Nở xòe cánh rồi
Những đóa hoa thiên điểu
Không cần bay
38.
Đêm đêm nghe kinh
Chim cú trên cành
Tịnh khẩu
39.
Bếp chùa
Chú tiểu bổ củi
Nắp vung rơi
40.
Hoa gì nở trong lòng
Mà tươi rói
Những nụ cười Sa di
41.
Lên đường
Nhà sư cài nón bảo hiểm
Chéo áo vàng bay
42.
Hạt sương mai
Trên lưới nhện
Nằm khóc
43.
Rét đậm
Chia áo cho em
Chị hát
44.
Đêm thơm
Hoa gì ngẩn ngơ
Ngoài hiên
45.
Núi đâm toạc trời xanh
Mây trắng giật mình
Bay
46.
Mảnh gạch vỡ
Từ đền đài nào
Sao đè ngọn cỏ
47.
Mặt trời sáng
Mặt trăng cũng sáng
Bóng đêm mỉm cười
48.
Đóa phù dung
Bật nở sắc hồng phai
Phải đâu vì gió
49.
Nhớ mẹ
Nước mắt đâu cháy được
Mà lòng tàn tro
50.
Tiếng chim hót
Tự do mãi mãi
Báu vật của bầu trời
51.
Hoa dại
Tự mọc
Khôn ngoan
52.
Khi tiếng sóng vang lên
Mọi giọt nước đều im lặng
Lùi xa
53.
Những chiếc giày
Không ai mang
Tự há mõm
54.
Lời nói
Không nói
Lại vang
55.
Nhà hoang
Hạt bụi
Gầy
56.
Gọi em
E
Mờ mắt
57.
Mùa gặt ra đi
Cánh đồng ở lại
Thủ thĩ hoa vàng
58.
Vang động
Tự tâm hồn
Tiếng A Mi (*) (*) Amitabha
59.
Nhịp mõ
Thấm vào da tôi
Vắng lặng
60.
Chuông đồng
Giật thót vót
Chày không
61.
Vạt áo nâu
Vạt áo nâu
Chỉ là gió động
62.
Quỳ lạy Phật
Thấy ngón tay Phật chỉ
Vào mình
63.
Thắp nén nhang
Trái tim tôi bật lửa
Một tàn tro
64.
Từ vô lượng
Tôi là chú tiểu nào
Quỳ kia
65.
Vầng trăng vàng
Lão du tăng
Cô độc
66.
Ao trưa
Chuồn chuồn đậu
Trên cái bóng của mình
67.
Những con giun đất
Đùn lên từ chân cột sau hè
Hình bóng cố hương
68.
Trên cành cây cháy sém
Giọt sương đen
Khóc rừng
69.
Trên bàn tay Phật
Chú kiến càng
Vểnh râu
70.
Cõng vệt bùn trên lưng
Củ sen già ra chợ
Lạnh tanh mùi tiền
71.
Búng tàn thuốc vào đêm
Bóng tối chẻ ra
Gái khuya bước về
72.
Đáy cốc vỡ
Cọng cỏ bò vào
Đặt một nụ hôn
73.
Sườn núi nứt
Vết thương dài
Như tiếng chiêng
74.
Bước qua cành gãy
Em bé ôm tổ chim vào lòng
Chạy bão
75.
Người đàn ông khóc
Trong căn nhà đổ
Tiếng mọt nghiến đìu hiu
76.
Đóa hoa nhỏ xíu
Trên cành Tuyết san
Nụ cười Di Lặc
77.
Lạnh suốt chiều đông
Đứa bé viêm phổi
Hái rau trên đồng
78.
Hoa nở hướng dương
Người nở hướng Phật
Thoát nắng
79.
Cỏ cháy
Mắt bò rướm lệ
Gió tàn tro bay
80.
Mắt bão
Vầng trăng hình cánh vạc
Tiếng ho ấm ngôi làng
81.
Ngậm chặt cành hoa
Mảnh bình sứ vỡ
Úp bên đường
82.
Trong mắt Bồ tát
Ánh lên muôn tiếng kêu
Đẹp tự tại lạ lùng
83.
Tiếng sóng trắng
Chạm tà áo trắng
Hương hoa đại trắng
84.
Gió biển mài
Bàn chân Phật trên núi
Mở nghìn đôi mắt
85.
Ở chùa Linh Ứng
Không gì linh ứng hơn
Sự lặng lẽ nhỏ bé
86.
Con sóng bạc đầu
Con sóng bạc đầu
Lùi cho biển xanh
87.
Chuột hàm ơn mèo
Nó đâu biết mèo cũng mắc bẫy
Tự gỡ mà thôi
88.
Chùa Cầu trôi
Dấu móc rêu ở lại
Níu dòng kẽ sông thu
89.
Những con đường quê
Mùa xuân ghé lại
Cỏ bật hoa hiền
90.
Ngọn gió cổ
Thổi trên phố cổ
Mát lòng hiện đại
91.
Balô trên lưng
Cõng tôi phiêu lãng
Ông Phật đen sì
92.
Mùa xuân ra đi
Lòng ta vỗ cánh
Trên nụ hoa vàng
93.
Bên vệ cỏ
Đôi mắt dế hiền từ
Nhìn tôi
94.
Trưa hè
Cuốc kêu xa vắng
Màu trời không không
95.
Hạt mưa
Tạt vào vách chữ
Ướt áo thằn lằn
96.
Vỏ cây rỗng
Tiếng ve bắn mũi tên
Qua xác ve khô
97.
Con đi
Vách lá khô nắng quái
Tia mắt úa mẹ già
98.
Trên lá sen nâu
Nhái bén
Tịnh thiền
99.
Cãi cọ
Để tìm ra trái chín
Tiếng chim thơm
100.
Hồ cạn
Cua kẹp cẳng cò
Đôi bạn di cư
